Kolonoskopi

Last Updated on February 7, 2023

Rektumun ve kalın bağırsağın incelendiği bir işlemdir. Kolonoskopi sırasında laboratuvarda incelemek için doku örnekleri alınabilir veya gerekliyse bağırsaktaki polipler özenle çıkarılabilir. Kolonoskopi işlemi, teşhis ve tedavi için ucunda ışık ve kamera olan esnek bir tüp ile makattan girilerek incelenir.

Kolonoskopi Öncesi Hazırlık

Kolonoskopi işlemi yapacak gastroenteroloji doktorunuz ile;

• Gebelik bilgisi,
• Akciğer hastalığı,
• Kalp hastalığı,
• Diyabet,
• Kullanılan ilaçlar,
• Alerji gibi bilgileri paylaşmanız çok önemlidir.

Kolonoskopi işleminin iyi sonuçlar verebilmesi için bağırsakların temizlenmesi gerekir. Bu işlemin yapılmasının önemi, lezyon veya polip yapılarının kolonoskopi sırasında gözden kaçmasını, işlemin uzamasını engellemektir. Çünkü kolonoskopi işleminin uzaması, beraberinde riskler doğurabilir ve işlemin tekrar yapılmasını gerektirebilir.

Kolonoskopi için diyet yada sıvı kısıtlamaları istenebilir. Ancak bir diyet listesinin uygulanması hastaya göre değişiklik gösterebilir. Hasta, doktor kontrolünden geçtikten sonra; uzman diyetisyen, operasyon için diyetin gerekli olup olmadığına karar verir.

Lif oranı yüksek ve posa bırakmaya neden olabilecek besinlerden kolonoskopi diyeti ile uzak durulması amaçlanır. Kolon temizliğinde lifli gıdalar çok fazla posa bırakmaya sebep olacağı için işlem sırasında sorunlar yaşanabilir.

Kolonoskopi olacak hastalar, birkaç gün önceden tohum, tam tahıllı gıdalar, kuruyemiş, karbonhidratlı yiyecekler, kuru fasulye, bezelye gibi gıdalar ile beslenmeyi bırakmalıdır.

Kolonoskopiden önce yediklerinizin düşük lifli besin kaynakları olmasına dikkat etmelisiniz. Süt ürünleri, balık, yumurta, beyaz et gibi düşük lif kaynaklı besinleri tercih edebilirsiniz.

Kolonoskopiden birkaç gün önce, katı yiyeceklerin tüketimi bırakılmalıdır. Kolonoskopi öncesi çay, su, meyve suyu hatta bir veya iki kez olmak üzere yoğurt tüketilmesine izin verilebilir. İşlemden bir önceki gece yarısından sonra herhangi birşey yiyip içmemek önemlidir ve kana karışabilecek kırmızı sıvılardan kaçınmalıdır.

Doktorun verdiği ilaçların bağırsağınızı tamamen temizlenmesi için akşam saat 18.00’dan sonra almalısınız.

Katı ve sıvı gıdalar kolonoskopi işleminin olacağı gün tüketilmemelidir. Hastaya işlem öncesi sakinleştirici yapılacağı için sigara ve tütün benzeri ürünlerin kullanılmaması önemlidir.

Bağırsakların temizlenmesi için farklı yöntemler ve ilaçlar bulunmaktadır. İlaçlar kolonoskopi olacak hastanın metabolizmasına göre dozaj ayarlanması yapılarak sunulur.

Kolonoskopi diyetinde bağırsakların temizlenmesi için müshil ilaçları, sodyum fosfat, macrogol maddesini içeren ilaçlar olarak mannitol, polietilen glikol gibi çeşitli birçok ilaç kullanılır. Verilen ilaçların işlemden 4 saat öncesine kadar bırakılmış olması gerekir.

İlaçlar kullanılmadan da lavman ve bağırsak yıkama (irrigasyon) gibi yöntemlerle temizleme işlemi yapılabilmektedir.

Kolonoskopi Nasıl Yapılır?

• Kolonoskopi işleminin yapılacağı gün ve işlem sonrasında bol belli kıyafetler giyilmesi rahat etmek için önerilir.
• Hastaya işlem öncesinde sakinleştirici ve ağrı kesici verilir.
• Hastaya arkasını açık bırakacak kolonoskopi pantolonu adı verilen kıyafet giydirilir.
• Duruma göre hastanın vücuduna elektrotlar takılarak hastanın solunum, tansiyon ve kalp atış hızı takip edilebilir.
• Kolonoskopi için hasta muayene masasına cenin pozisyonunda yatırılır.
• Uygun pozisyonun alınmasından sonra doktor kolonoskopu makata yerleştirir.
• Kolonoskopiden net görüntüler almak ve işlemi daha rahat yapabilmek için bağırsaklara biraz hava verilir.
• İşlem sırasında anormal bir durumda olan bölge tespit edilirse, kolonoskopa takılan özel bir aletle biyopsi yapılır. Bölgede polip bulunursa kolonoskopi cihazına takılan özel tel halka ile polipler çıkartılır.
• Gastroenteroloji  uzmanı, kolon incelemesinde kolonoskopi cihazının ucuna yerleştirilen küçük kamera ile görüntüleri muayene odasında monitöre anlık olarak yansıtarak rahatça işlemi uygular.
• Elde edilen görüntüler daha sonra incelenmek için kaydedilir ve doktor işlem bittiğinde kolonoskopu çıkarır.

Kolonoskopi İşlemi Ne Kadar Sürer?

İşlem yaklaşık olarak  20 dakika ile 1 saat arasında sürmektedir. Fakat, işlem sırasında verilen sedasyon ilaçların etkisi geçinceye kadar 1 – 2 saat daha gerekebilir. Kolonoskopi sırasında işlemin rahatça yapılması ve görüntülerin net alınması için verilen havanın yarattığı gaz ve şişkinlik belirtilerinden kurtulması 1 – 2 gün sürebilir.

Kolonoskopi Zararlı Mıdır?

Kolonoskopi işlemi güvenli bir yöntemdir. Bazen işlem sırasında veya sonrası olumsuz durumlar görülebilmektedir.

• İltihaplanma olabilir.
• Kanama olabilir.
• Divertikül denilen kalın bağırsak duvarının dışına doğru fıtıklaşma görülebilir.
• Hasta, işlem sırasında kullanılan sakinleştiriciye olumsuz tepki verilebilir.
• Şiddetli karın ağrısı baş gösterebilir.
• Kalp veya kan damarı hastalığı olan kişilerde bazı komplikasyonlar ortaya çıkabilir.
• Kolon veya rektum duvarında yırtılma (perforasyon) meydana gelebilir.